Kwartierstaat Desiré De Weert x Adelaïde Sophie Willems
54
Kwartierstaat Desiré De Weert x Adelaïde Sophie Willems
54
door Guido Beelaert en Hugo Notteboom
1. INLEIDING
Een speciale tak in de taalwetenschap bestudeert de herkomst van de plaatsnamen. Die tak heet de toponymie en vormt zo ongeveer het meest glibberige studieterrein waarop een taal-geïnteresseerde zich kan begeven. De toponymie voert ons terug naar de vroegste tijden van de geschiedenis, want plaatsen danken uiteraard hun naam aan die volkeren die zich daar voor het eerst vestigden. Gods wegen zijn ondoorgrondelijk, maar soms even ondoorgrondelijk is de eeuwenlange weg die leidt van de aanvankelijke tot de huidige vorm van bepaalde plaatsnamen.
Wie herkent bijvoorbeeld in de naam “Brussel” nu nog de oorspronkelijke vorm “brôka-sali” (het huis in of bij het moeras) ? En het Westvlaams “Huttegem” heeft niks met een hut te maken, maar komt van “Gutdingahaim” (de woonplaats van de mannen van Hotto).
Bij onze tocht naar het verre Adegemse verleden is dus de grootste omzichtigheid geboden, willen we ons niet verleiden tot een aanlokkelijke maar bij nader inzien volslagen absurde uitleg. Hoezeer de fantasie iemand parten kan spelen bij het verklaren van woorden, bewijst wel de fout die Engelse amateurs begingen, toen ze bloedernstig beweerden dat het woord “woman” (vrouw) afkomstig was van “woe-man” (wee de man !).
Ondanks al die wolfijzers en schietgeweren op het pad van de toponymie hebben we ons soms toch gewaagd aan een poging om bepaalde Adegemse plaatsnamen te verklaren. Vergeef het ons wanneer u om de haverklap de woordjes ‘misschien’ of ‘waarschijnlijk’ te slikken krijgt, want bij vele namen zullen we (voorzichtigheidshalve) een onbetwistbare uitleg schuldig moeten blijven. Wij zijn zeker geen specialisten ter zake. Laat dit echter het plezier niet bederven dat deze terugkeer naar de oude tijden van ons dorp u biedt.
Vooraleer van wal te steken geven we even een algemene kennismaking met de toponymie. Wellicht kan een beetje achtergrond u van nut zijn bij de verklaring van onze Adegemse plaatsnamen.
55