Het Rustoord

Bijdrage van Hugo Notteboom

Uit : 100 jaar Adegem, Maldegem, Middelburg - Een uitgave van de Heemkundige Kring Het Ambacht Maldegem 1986.
Artikel hier gepubliceerd met toestemming van de auteur.

Omstreeks het midden van vorige eeuw ontdekte kanunnik Andries dat de zieken van het vroegere Ambacht Maldegem (de gemeenten Maldegem, Adegem en Sint-Laureins) eigenlijk recht hadden op verzorging in een eigen hospitaal. Dit stond duidelijk gestipuleerd in het testament van Arnold Van Maldegem, dat werd opgesteld in 1273.

Niet zonder moeite kon E.H. Andries toen pastoor in Middelburg - de drie gemeentebesturen ervan overtuigen dat ze tegen de "Godshuizen" van Brugge een proces dienden in te spannen om hun rechten op te eisen en om op die manier te proberen een einde te stellen aan de werkelijk schandalige manier waarop de zieken van het vroegere Ambacht werden behandeld. Het "hospitaalkarretje" dat de zieken naar Brugge bracht was meestal een dodenkarretje...

Het proces dat in 1857 werd ingezet eindigde met een minnelijke schikking in 1863: Adegem kreeg het niet onaanzienlijke bedrag van 77 000 goudfranken toegewezen. Een jaar later drong pastoor Christiaens bij het gemeentebestuur aan om een eigen "hospice" op te richten. Na de uitspraak van het Brugse proces vielen de Adegemse zieken eigenlijk van de regen in de drop: in plaats van in Brugge werden ze nu in het gesticht van Sint-Laureins verzorgd, mits betaling natuurlijk.

Het gemeentebestuur vond het idee van Christiaens uitstekend. Het aankopen en ruilen van de nodige gronden, het doorworstelen van de administratieve molen bracht met zich mee dat pas in 1872 de aanbesteding kon doorgaan. Aannemer Domien Schatteman uit Gentbrugge kreeg het werk voor 53.400 fr toegewezen. Twee jaar later waren de werken voltooid.

Aan de Zusters van Maria en Jozef uit Geraardsbergen werd gevraagd of zij hier de "noodlijdenden en ouderlingen van beider geslacht" wilden komen verzorgen. De onderhandelingen met de Eerwaarde Zusters sleepten aan tot in november 1875: op 2 november namelijk werd het Hospice officieel in gebruik genomen.

Drie jaar later werd de kapel ingezegend, dit dankzij de vele giften van verschillende Adegemnaren. In de loop van een eeuw werd het gebouwencomplex zo ingrijpend gewijzigd dat er van het oorspronkelijke bouwwerk niet veel meer overblijft. In 1973 werd het honderdjarig bestaan van het Hospice op luisterrijke wijze herdacht.

Kanunnik Andries
Kanunnik Andries, de man die er voor zorgde dat de Adegemse
armen kregen waarop ze recht hadden: een volwaardig Hospice,
waar ze een menswaardige verzorging genoten.